PATATESE öMRüNü VERDI

İthalatçı firmadan iyi tohum isteyen Nevşehirli üretici 62 yaşındaki Yakup Karahan, ‘O zaman git Mars'tan al' yanıtını duyunca kolları sıvadı. Ömrünü tohumculuğa adadı, 23 çeşit yerli patates tohumunu geliştirdi.

Nevşehir'de 2000 yılında kurduğu laboratuvarda 23 çeşit yerli patates tohumu üreten 62 yaşındaki Yakup Karahan, Türkiye'nin patates tohumu konusunda dünyada söz sahibi ülkelerden biri olması için çabalıyor. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü'nden 1986 yılında mezun olduktan sonra bir süre Nevşehir'de ilaç mümessilli olarak çalışan Karahan, daha sonra iş hayatına patates üretimi yapan firmalarda devam etti. Sektörde beş yılda edindiği deneyimle kendi firmasını kurarak patates üretimine yönelen Karahan, 1990'lı yıllarda patates tohumundaki dışa bağımlılığı ortadan kaldırmak için çalışma başlattı.

KÖTÜ TOHUMLAR TÜRKİYE'YE

Karahan, patates üretimine başladığı dönemde yurtdışından getirilen tohumların arazilerde hastalık oluşturduğunu söyledi. Karahan, yerli ve dayanıklı tohum çeşitleriyle ilgili çalışmasına Hollanda'daki bir tohum firması yetkilisiyle aralarında geçen konuşmanın ardından başladı.

'GİT MARS'TAN AL'

Patatesin ülkeler için buğday kadar stratejik bir bitki olduğunu belirten Karahan, Hollandalı firma ile yaşadıkları o süreci şöyle anlattı: 'Patates üretim maliyetinin yüzde 35'lik kısmını tohum oluşturuyor. O dönem tohum yurtdışından geliyordu ve kalitesi çok düşüktü. Nevşehir ve Niğde'deki arazilerde patates siğili hastalıkları o dönem yurtdışından tohumla birlikte geldi. Distribütörü olduğum yabancı firmaya, 'biz size çok büyük para ödüyoruz, fakat bize çok kötü tohum gönderiyorsunuz. Biz daha iyi para verelim, iyi tohum gönderin' dedim. O da bana 'iyi tohumu git Mars'tan al' dedi. 2000 yılında yaşanan bu görüşme bizi ateşledi. İlk laboratuvarı kurduk. Yaklaşık 5 yıl mesafe alamadık. Doku kültüründe bitki çoğaltıyoruz ama % 80'e kadar küflenme oluyor, çürüyordu. Sonra yurtdışından uzman getirdik. Sil baştan laboratuvarı değiştirdik. Başarıya ulaşmamız 22 yılı buldu.'

23 çeşit yerli patates tohumu üreten Yakup Karahan, bu tohumları Avrupa'ya satmayı da hedefliyor.

5 KEZ İFLAS NOKTASINA GELDİ

Karahan, tohum geliştirme çalışmasına başladığında yeterli maddi imkana sahip olmadığını, süreç boyunca birçok kez iflasla karşı karşıya kaldığını ancak yılmadığını kaydetti. Karahan, azim ve kararlılıkla sürdürdükleri laboratuvar çalışmalarının meyvelerini birkaç yıldır topladığını, Türkiye'nin patates tohumu üretiminde önemli ülkelerden biri konumuna yükseldiğini belirtti.

DÜNYADA SÖZ SAHİBİYİZ

Karahan, şunları kaydetti: 'Muazzam bir ekip oluşturduk. 2030 yılında üretimimiz 100 bin tona çıkacak. Yapacağım tek şey, seralarımızı genişleteceğiz. Patates tohumu üreten dünyadaki 5 ülkeden biri olduk, 100 bin tonu aştığımızda söz sahibi iyi bir oyuncu olacağız.' Laboratuvarın genel müdürü Mete Kaan Bülbül de şu an 20 tescilli tohum çeşidinin bulunduğunu, 3'ünün de tescil sürecinin devam ettiğini söyledi. Bülbül, 'Asıl hedefimiz Avrupa'ya tohum satmak. Elimizdeki en iyi çeşitler olan Kafkas, Bahar, Yankı ve Yaprak türleri Avrupa'da da tescillendi' diye konuştu.

BORÇLA KURDU, 23 ÇEŞİT GELİŞTİRDİ

Karahan, 2000 yılında borçla kurduğu Doğa Tohumculuk Doku Kültür Laboratuvarı'nda 15 kişilik ekibiyle bugüne kadar Zirve, Doruk, Kutup, Bahar, Kaya, Volkan, Ayaz, Yediveren, Yaprak, Yankı, Yaldız, Maden, Kafkas, Altay, Aydos, Petek, İlkmor, Bulut, Ses, Turaç, Taş, Yakut ve Deniz adlı 23 yerli tohum çeşidini Türk tarımına kazandırdı.

2024-03-19T05:06:37Z dg43tfdfdgfd